Ondersteuning aan leerlingen en leerlingen met dyslexie of hoofdbegaafdheid
Alle kinderen verdienen een plek in het onderwijs. Dat kan op onze school zijn, op een andere school binnen ons bestuur of op het speciaal (basis)onderwijs. Hiervoor werken we samen met andere schoolbesturen in het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs 22.01 (Assen en omgeving). Samen zijn we verantwoordelijk voor een dekkend netwerk.
Elk kind is uniek en heeft daarom eigen onderwijsbehoeftes. Deze verschillende onderwijsbehoeftes vormen uitgangspunt voor ons onderwijs. Continu stellen wij ons de vraag: “Wat heeft dit kind nodig om tot optimale ontwikkeling te komen?” en “Moeten we differentiatie in de instructie of verwerking aanbrengen; de leertijd aanpassen of het aanbod van de leerstof aanpassen?” We stellen doelen met betrekking tot leren, werkhouding en sociaal emotioneel functioneren. Het gaat hierbij zowel om korte als lange termijndoelen. We kijken hierbij niet alleen naar het kind, maar ook naar de leerkracht, de groep, de school en de ouders.
Passend Onderwijs is op niveaus ingericht:
De basisondersteuning betreft leerlingen die het reguliere programma kunnen doorlopen met standaard differentiatie, eventueel met enige ondersteuning, als de standaard differentiatie niet toereikend is.
Extra ondersteuning betreft leerlingen voor wie de basisondersteuning niet voldoende is en die een speciale onderwijsbehoefte hebben die niet past in de basisondersteuning.
Uitgangspunt is: regulier waar het kan en speciaal waar het moet.
Als wij als basisschool de (extra) ondersteuning die een kind nodig heeft niet kunnen bieden, gaan we op zoek naar een school die dat wel kan. Om in aanmerking te komen voor speciaal onderwijs (SO) of speciaal basisonderwijs (SBO) is er een toelaatbaarheidsverklaring nodig. Het samenwerkingsverband geeft deze verklaring alleen af als er een advies is van deskundigen.
De scholen van Stichting Primah kunnen een dergelijk advies aanvragen bij het PrimAH Expertise Team (PET). Het PET bestaat uit een psycholoog, een orthopedagoog, een gedragsspecialist/ambulant begeleider.
Het advies betreft:
· Een nadere specificering van de onderwijsbehoeften van de leerling;
· Een advies voor (specialistische) ondersteuning
· De wijze waarop het onderwijsaanbod kan worden aangepast
· Voorstellen voor een vervolg
Op basis van het advies van het PET en een eventuele toelaatbaarheidsverklaring van het Samenwerkingsverband gaat de school in overleg met ouders over de mogelijke opties:
· De leerling blijft op school. De school biedt (specialistische) ondersteuning.
· De leerling blijft op school. De school biedt extra (specialistische) ondersteuning en vraagt daarvoor een buideltje aan (formatie/inzet specialistische ondersteuning) bij Stichting Primah;
· De leerling wordt, met ondersteuning van het PET, verwezen naar een andere school voor basisonderwijs.
· De leerling wordt, met ondersteuning van het PET en een toelaatbaarheidsverklaring van het samenwerkingsverband verwezen naar een school voor SBO of SO.
Om vast te stellen of de onderwijsbehoefte van de leerling valt binnen de basisondersteuning of extra (specialistische) ondersteuning wordt ook gekeken naar intensiviteit en complexiteit. Dit kan betekenen dat kinderen die niet vallen binnen het kader van specialistische ondersteuning toch speciale ondersteuning nodig hebben of andersom.
We gaan bij Passend Onderwijs uit van constructieve samenwerking tussen school en ouders. De verantwoordelijkheid voor het initiatief ligt bij de school, maar we geven wel als school naar u als ouders aan aan welke initiatieven we denken.
In ons Schoolondersteuningsprofiel (SOP) wordt beschreven op welke wijze de school basisondersteuning biedt, maar ook waar de grenzen liggen.
Prikl: Onderwijsarrangement voor hoogbegaafde leerlingen binnen PrimAH
Hoogbegaafde leerlingen worden veelal gezien als kinderen die snel en goed kunnen leren. Over het algemeen wordt aangenomen, dat zij in het reguliere lesaanbod weinig of geen problemen zullen ervaren. Als deze leerlingen in hun huidige onderwijs niet of onvoldoende geprikkeld worden, dan lopen ze het risico gedemotiveerd te raken of zelfs een verkeerde leerattitude te ontwikkelen.
Een rijke leeromgeving, met een leerkracht die hen coacht, stimuleert en de mogelijkheid biedt om samen te werken in een peergroep, geeft aan de hoogbegaafde leerling de ruimte om verantwoordelijk te worden voor het eigen leerproces.
Deze rijke leeromgeving biedt Prikl binnen PrimAH. Eén dagdeel per week komen deze leerlingen (groep 5 t/m 8) samen om met gelijkgestemden te werken aan persoonlijke leerdoelen. Prikl is gevestigd in het gebouw van obs Bonnen in Gieten. De Priklgroepen werken voornamelijk middels een Persoonlijk Leerplan en het TASC-model aan hun leergedrag: hoe pak ik mijn werk aan, hoe kan ik plannen, hoe beleef ik het zelf en tevens reflectie op eigen gedrag.
Het doel is om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de onderwijsbehoefte van een hoogbegaafde leerling. Leerlingen, die niet genoeg hebben aan de verrijkingsstof die in de groep geboden wordt, worden bij Prikl in staat gesteld om met andere kinderen te werken aan persoonlijke leerdoelen en didactische uitdagingen.
Het doel is om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de onderwijsbehoefte van een hoogbegaafde leerling. Leerlingen, die niet genoeg hebben aan de verrijkingsstof die in de groep geboden wordt, worden bij Prikl in staat gesteld om met andere kinderen te werken aan persoonlijke leerdoelen en didactische uitdagingen.
Hoe ondersteunen de scholen van PrimAH leerlingen die dyslexie hebben?
Wij vinden het belangrijk dat wij tegemoet komen aan de onderwijsbehoeften van dyslectische kinderen. Op stichtingsniveau is een professioneel dyslexiebeleid, gebaseerd op een goed doordachte aanpak. Leerlingen met hardnekkige problemen met lezen en/of spellen krijgen tijdig adequate compenserende voorzieningen om hen zo in staat te stellen onderwijs te volgen op hun intelligentieniveau. Het doel is dat we op de scholen aansluiten bij de uitgangspunten van Passend Onderwijs.
Vanaf groep 2 maken we preventief gebruik van het programma ‘Bouw!’. Indien na signalering blijkt, dat dit programma een toegevoegde waarde kan zijn, dan kan het programma worden ingezet. ‘Bouw’ is een online programma dat effectieve ondersteuning biedt bij beginnende geletterdheid. Het programma helpt leerlingen die risico lopen op problemen met lezen en spellen inzicht te krijgen in alfabetische principes als teken-klankkoppeling en fonemisch bewustzijn.
Het programma ondersteunt risicoleerlingen die in groep 2 of aan het begin van groep 3 laag scoren op de screening ‘Beginnende geletterdheid’; zwakke lezers waarbij het automatiseren van het lezen moeizaam gaat; leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis; nieuwkomers en andere leerlingen met een NT2-achtergrond. Bouw! geeft leerlingen vanaf de tweede helft van groep 2 positieve ervaringen met leesonderwijs. Vanaf het begin van groep 3 is het in te zetten bij leerlingen die moeite hebben om het tempo van de klas te volgen. Leerlingen krijgen met Bouw! passend leesonderwijs. Een tutor begeleidt de leerling bij het oefenen en stuurt bij waar nodig.
Individueel begeleide oefening, directe feedback en emotionele ondersteuning door de tutors maken dat zwakke lezers zich snel ontwikkelen. Doordat het webbased is, kunnen leerlingen thuis en op school inloggen met hun gebruikersnaam en wachtwoord. Op school kan een oudere leerling of leesouder de leerling begeleiden. Thuis kan een gezinslid de tutor zijn.
Vanaf groep 4 à 5 werken de scholen van PrimAH, indien nodig, met het programma Read&Write. Dit programma geeft ondersteuning aan kinderen met dyslexie of een ander lees- of spellingsprobleem. Het is een compenserend programma dat op school of thuis hulp geeft bij lezen, schrijven en studeren.
Read&Write leest bestanden met tekst voor, zoals Word-documenten, PDF’s, PowerPoint presentaties en digitale (school)boeken, maar ook websites. Zowel de hele zin als het woord dat voorgelezen wordt, worden gemarkeerd, zodat meelezen ook kan. Wanneer tekst in een afbeelding staat en niet geselecteerd kan worden, kan de ‘screenshot lezer’ een foto maken van een stuk tekst, waarna het alsnog kan worden voorgelezen.
Read&Write werkt als schrijfhulp gesproken tekst uit tot geschreven tekst en leest de getypte woorden en bestanden met tekst voor. Het programma heeft een woordvoorspeller die helpt om lastige woorden te schrijven.